Over mijn manier van werken
De ontdekking van het zen tekenenIn 1984 kreeg ik op mijn verjaardag het boek De Zen van het Zien van Frederick Franck. Een beetje vreemde keuze, vond ik. Want als nuchtere Groningse had ik niets met meditatie, laat staan met Zen.
Maar de tekeningen in het boek spraken me aan. Dus begon ik de tekst maar eens te lezen. Zo ontdekte ik, tussen de vele citaten van Zenmeesters door, het Zien/Tekenen. Tekenen vanuit het hart, met liefde voor het leven en het besef van vergankelijkheid. Een manier van teken die nu nog steeds de basis vormt voor hoe ik de wereld zie en teken. In de loop van de jaren heb ik sommige ideeën en richtlijnen van Frederick Franck losgelaten en ben ik steeds meer mijn eigen weg gaan volgen. Een manier van meditatief tekenen die ik eerst Zien-Tekenen en daarna toch maar simpelweg zen tekenen ben gaan noemen. De ontwikkeling van het mindful-tekenenMet Oosterse Goeroes heb ik nog steeds niet veel. Maar ik ben me wel steeds meer gaan interesseren voor andere vormen van meditatief tekenen, meditatie in het algemeen en mindfulness in het bijzonder.
Tijdens mijn studie psychologie heb ik mij verdiept in op mindfulness gebaseerde interventies voor het omgaan met stress, angst, somberheid en chronische pijn/klachten. In mijn manier van werken combineer ik het zien-tekenen met de basishouding van mindfulness: niet streven, niet oordelen, geduld, vertrouwen en een open blik. Vanuit deze principes is ook het mindful teken ontstaan. Een manier om al tekenend aandacht, opmerkzaamheid en acceptatie te ontwikkelen. Waarbij de focus niet bij de zichtbare werkelijkheid ligt, zoals bij het zien-tekenen, maar bij de innerlijke werkelijkheid: fysieke sensaties, emoties en gedachtenpatronen. Expressief en intuïtief werkenHet mindful tekenen vormt de basis voor het intuïtieve en expressieve tekenen en schilderen. Ik maak daarbij gebruik van de adem-, klank en bewegingsoefeningen van Florence Cane (die als één van de grondleggers van de creatieve therapie). Een manier om het lichaamsbewustzijn, intuïtie, verbeelding en expressievermogen te ontwikkelen. Ik heb ervaren dat schrijven een eigen bijdrage aan dit creatieve proces kan leveren. Daarom ben ik in mijn werkwijze steeds meer gebruik gaan maken van taal en tekst. Daarbij baseer ik mij met name op Expressive Writing. Words that Heal van James Pennebaker en John Evans en op de narratieve psychologie van o.a. Ernst Bohlmeijer. |
Dit ben IkChallenge van de Zen Drawing Community: Een maand lang elke dag een zelfportret tekenen. Op zoek naar mijn 'ware zelf'.
Dag 24: 's Nachts om vier uur: Het linkeroog wil maar niet getekend worden. Zegt dat iets over mij?
Dag 24 t/m 26: Studie van het oog dat eerder niet getekend wilde worden omdat ik het 's nachts zonder bril gewoon niet goed kan zien.
Dag 26: Collage van de verschillende zelfportretten. Mijn ware aard? Mijn Boeddha-natuur? Of gewoon de kunstenaar in mijzelf? |